Fâtiha sûresi Mekke’de indirilmiştir ve 7 âyettir. Fâtiha’dan önce ‘Alak sûresinin ilk âyetlerinin indirildiği genel kabul görse de bütünüyle ilk indirilen sûre Fâtiha’dır.
Fâtiha’nın Medine’de indirildiği görüşü de ileri sürülmüştür. Ancak sûrenin Hıcr sûresinden önce indirildiği ve ilk dönemlerden itibaren namazlarda okunduğu gerçeği bu iddiayı geçersiz kılmakt-adır. Ayrıca Fâtiha’nın hem Mekke’de hem de Medine’de iki kez indirildiği, kendisine el-Mesânî denmesinin nedeninin bu olduğu da iddia edilmiştir. Bu iddia da doğru olamaz. Çünkü sûrenin üs-lubu, içeriği ve Kur’ân’da bir defa yer almış olması, indirilişinin birden çok olmasına engeldir. Kaldı ki iki kez indirilseydi iki kez yazdırılırdı; zira birden çok indirilip indirildiği kadar yazdırılan âyetler Kur’ân’da vardır.
Fâtiha sûresi “hamd”, “tevhîd ilânı” ve “dua” şeklinde üç te-mel konudan oluşmaktadır ki bunlar bütünüyle Kur’ân’ın muhte-vasını özetlemektedir. Bu yapısıyla Fâtiha sûresi bütünüyle Kur’ân’ın özetidir, diyebiliriz. Vahyin ilk sırasındaki Fâtiha sûresi, Kur’ân’ın özü, özeti, girişi, önsözü gibi bir içeriğe sahiptir. Kur’ân’ın hemen her konusuna dair genel bir içe¬rik arz eder. Her âyeti, hatta her kelimesi Kur’ân’da pek çok âyetle ince ve derin bir anlam ilişkisine sahiptir.
Fâtiha, gündelik beş vakit namazın her rekâtının vazgeçilmez esası olarak günümüzü ve her anımızı kapsamaktadır. Fâtiha’nın anlamını ve diğer sûre ve âyetlerle olan anlam ilişkisini bilenler, onun Kur’ân’ın anası/esası olduğunu rahatlıkla fark edebilecekler-dir. Biz de bu nedenlerle resmi sıralamada ilk sûre olan Fâtiha’dan başlayacak, ardından diğer sûreleri incelemeye devam edeceğiz.